Quy chưa bao giờ khóc, Quy không cho phép mình khóc. Kể từ ngày mẹ cho Quy kiếp người, Quy biết mình phải sống bằng nghị lực, dẫu phải lết thân mình dưới đất lạnh, dẫu phải đập đầu bộp bộp vào tường khi lấy chân cầm bút, dẫu phải dùng chút hơi tàn để lắc chiếc xe đi bán nhang nuôi sống bản thân. Chàng trai 15 tuổi Nguyễn Thế Quy đã cho thấy nghị lực sống đáng trân trọng. Ba mẹ ly dị từ khi Quy còn nhỏ. Quy sống với bà cô già, mọi tình cảm của cô dành cho Quy như mẹ dành cho con. Nhưng Quy nói không bao giờ trách mẹ.
Khát khao chữ nghĩa
Tôi gặp Quy tình cờ như bao người đi trên đường. Hình ảnh chàng trai quặt quẹo, nằm ngửa mặt lên trời dùng đôi chân còng queo yếu ớt lắc chiếc xe lăn chở đầy nhang đi bán luôn nhận được nhiều ánh mắt yêu thương. Nhưng đừng vì lòng thương hại mà cho Quy tiền, Quy không muốn như vậy. Quy đầy tự tin cũng như tự trọng để sống một cách đàng hoàng bằng chính sức lao động của mình. Ngay từ khi mới lọt lòng Quy đã biết mình phải sống, phải biết không khóc để vươn lên mà sống. Vì thế Quy sẽ luôn cười, nụ cười không bao giờ tròn môi nhưng luôn chân thành và đầy khát vọng sống. Di chứng của chất độc da cam ở chiến trường Campuchia khiến con trai đầu lòng của gia đình ông Nguyễn Thế Quyền lúc mới sinh ra đã chết lặng hơn 30 phút rồi mới thở. Niềm tin vào phép mầu vỡ vụn khi đến 30 tháng Quy vẫn chưa biết ngồi, khuôn mặt méo xệch, chân tay cong vòng, gặp lúc trở trời là lên cơn động kinh rút lại đến tận cùng. 6 tuổi, khi mọi đứa bạn cùng trang lứa đến trường thì Quy vẫn là hình hài bất động, cha mẹ đặt đâu ngồi đó. Rồi một ngày tiếng các bạn đọc bài từ ngôi trường gần nhà như đánh động cả tâm thức Quy. Anh bắt đầu lết, người xoay tròn, trán chảy máu ròng ròng vì đụng đầu vào cửa, vào bàn. Hành trình lết từ nhà đến Trường tiểu học Trần Phú là cả chặng đường gian nan với khát khao được đọc, được viết như các bạn. Rồi lại tủi lắm khi với thân hình đó Quy không thể nào được cho ngồi cùng lớp với bạn bè, anh mếu máo xin thầy cô cho ngồi ở cửa lớp để được học cái chữ a, b, c, được làm toán.
Những gièm pha, dè bỉu của bạn bè vẫn không ngăn được Quy. “Có hôm trời lạnh lắm nhưng Quy vẫn ngồi tím tái dưới đất để nghe từng lời tôi giảng. Có hôm Quy làm cả lớp nhốn nháo khi lăn đùng ra đất chỉ vì cố gắng lấy chân kẹp cái tay cầm bút. Có hôm đến trường mặt mày Quy sưng húp vì thức cả đêm tập viết. Cả đời dạy học, tôi chưa bao giờ thấy ai kiên nhẫn và khát khao được học chữ như Quy. Khi các bạn đã về hết, Quy vẫn ngồi ở cửa lớp để chờ tôi giảng thêm vài phép tính, và tôi khẳng định Quy là cậu học trò sáng dạ nhất của tôi”. Chỉ sau hai năm Quy đã thành thạo từng con chữ, từng phép toán, duy chỉ có việc cầm bút để viết với Quy là cả quá trình dài (mỗi lần viết, Quy dùng chân phải cong vòng kẹp tay phải bị co rút để viết. Tay trái của Quy phải đưa sang ngang để giữ thăng bằng cơ thể. Rồi khi không kiểm soát được mình, Quy lăn đùng ra đất hay đập đầu vào tường.
Sống yêu đời và luôn mơ ước
Chính vì không tự ti, Quy đã tự động tìm các bạn khuyết tật để kết bạn. Nghĩ mình là thanh niên không thể ăn bám người cô già nua, Quy suy nghĩ, tìm tòi và vẽ một chiếc xe lăn dành riêng cho mình. Chiếc xe được một người bà con thương tình tài trợ chi phí lắp ráp. Có chiếc xe đó, Quy rong ruổi khắp các ngả đường bán nhang.
Nhang Quy bán có thể không thơm nhưng chính nghị lực của anh đã khiến nhiều người dừng chân lấy một thẻ nhang và bỏ tiền vào ống cho Quy. Bất kể ngày mưa hay ngày nắng, Quy dùng đôi chân yếu ớt của mình để lắc xe đi bán, cái đầu ngoặt qua bên cùng với việc dồn sức cho đôi chân khiến nhiều khi Quy không làm chủ được chiếc xe. “Có hôm tự dưng thấy Quy cho xe ra giữa đường khiến ai cũng thót tim. Rồi có khi nhìn thấy Quy nằm bất động trên xe giữa trời lạnh buốt. Vì đôi chân yếu quá nên không lắc nổi chiếc xe đi, có khi Quy bị lên cơn động kinh giữa chừng. Khổ cực là vậy nhưng cho tiền Quy không nhận đâu, Quy nói như vậy sẽ khiến Quy thấy mình là người tàn phế, hãy để Quy làm việc bằng chính sức của mình”
Quy nói: “Chẳng có việc gì là khó khăn cả. Một khi đã vượt qua chính nỗi đau về thể xác, Quy sẽ luôn sống sao cho thật ý nghĩa, sẽ luôn yêu mọi thứ xung quanh mình và luôn mơ ước tương lai tươi đẹp, dẫu chặng đường đó còn lắm gian nan”.